Dzień Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc

Zapraszamy na uroczyste Obchody Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc 2024, które odbędą się 28 września.

Uroczystości odbywające się każdego roku w Pruszkowie pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” to wyraz hołdu składanego ofiarom, które przeżyły koszmar wypędzenia z płonącej i zrujnowanej Warszawy i podwarszawskich miejscowości. To także dramat późniejszej tułaczki setek tysięcy osób, po terytorium III Rzeszy i Generalnego Gubernatorstwa.

Miejsce uroczystych obchodów
Teren dawnego obozu Durchgangslager 121 (obecnie MLP Group S.A) pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa”.
Godzina 12:00
Program uroczystości

• Odegranie Hymnu Narodowego przez Orkiestrę Wojskową;
• Apel Pamięci;
• Okolicznościowe przemówienia;
• Wystąpienie Świadków Historii – byłych więźniów obozu Dulag 121;
• Pieśń „Warszawo ma” w wykonaniu Stanisławy Celińskiej;
• Poczęstunek dla gości

Uroczystości odbędą się w asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego.

29 WRZEŚNIA

Godzina: 18.00
Miejsce: Kościół NPNMP w Żbikowie (ul. 3 Maja 124, Pruszków)
Msza Święta w intencji byłych więźniów obozu Dulag 121 i osób im pomagających

1 PAŹDZIERNIKA

Godzina: 18.00
Miejsce: Sala widowiskowa w Centrum Kultury i Sportu w Pruszkowie (ul. Bohaterów Warszawy 4) „Czy to serce pękło…” – koncert słowno-muzyczny utworów K.K. Baczyńskiego w wykonaniu Fundacji ART

2 PAŹDZIERNIKA
Godzina: 12.00
Miejsce: Cmentarz Szpitalny w Tworkach, ul. Partyzantów 2/4 w Pruszkowie (wjazd od ul. Sadowej).
Uroczyste złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą więźniów obozu przejściowego Dulag 121 w Pruszkowie, żołnierzy Powstania Warszawskiego 1944 r. i ofiary cywilne na terenie cmentarza w Tworkach

Godzina: 13:30
Miejsce: Cmentarz Żbikowski, główna brama przy ul. Domaniewskiej w Pruszkowie
Uroczyste złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą zmarłych i poległych więźniów obozu przejściowego Dulag  121 przy bramie głównej na Cmentarzu Żbikowskim w Pruszkowie.

Godzina: 18:00
Miejsce:  Parafia Św. Wojciecha na Woli (ul. Wolska 76, Warszawa)
Msza Święta w intencji ludności cywilnej powstańczej Warszawy oraz więźniów obozu Dulag 121 i osób niosących im pomoc.

Historia Dulag 121

Dulag 121 (skrót od niemieckiego Durchgangslager 121) – niemiecki obóz przejściowy utworzony na terenie byłych Warsztatów Kolejowych w Pruszkowie dla wypędzonych ze stolicy podczas Powstania Warszawskiego i tuż po jego zakończeniu.

Obóz funkcjonował od 6 sierpnia 1944 do 16 stycznia 1945 roku. W tym okresie – według różnych szacunków – przeszło przez niego od 340 tys. do 650 tys. warszawiaków oraz mieszkańców podwarszawskich miejscowości, z czego od 60 tys. do 70 tys. trafiło do obozów koncentracyjnych. Główną funkcją obozu było pozyskanie spośród wypędzonych jak największej liczby osób zdolnych do przymusowej pracy na terenie III Rzeszy. Okresowo Dulag 121 pełnił też rolę obozu jenieckiego. Dzięki temu, że w obozie pracował polski personel, od kilkudziesięciu nawet do 100 tys. osób udało się uratować od wywózki w nieznane. Tegoroczne Obchody zostały objęte Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Organizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Urząd Marszałkowski, powiat pruszkowski, Miasto Pruszków oraz Muzeum Dulag 121.

Więcej informacji o Dulagu 121 i Muzeum, którego misją jest pielęgnowanie pamięci, zbieranie informacji i popularyzowanie wiedzy o losach wypędzonych oraz ofiarności i poświęceniu tych, którzy udzielali im pomocy, a także dokumentowanie i popularyzacja historii Pruszkowa i okolic można znaleźć na tej stronie.